Yarma buğday, buğday tanelerinin kabuklarının soyulup, genellikle iri bir şekilde kırılması veya dövülmesiyle elde edilen bir gıdadır. Farklı yörelerde "dövme", "gendime" veya "aşurelik buğday" gibi isimlerle de anılabilir.
Yarma Buğdayın Özellikleri:
- İşlenme Şekli: Buğday taneleri, öğütülmek yerine kırılır veya dövülür, bu da ona daha iri ve taneli bir yapı kazandırır.
- Besin Değeri: Yarma buğday, buğdayın doğal yapısından dolayı lif, protein, vitamin ve mineral gibi besin öğelerini içerir.
- Kullanım Alanları: Özellikle çorbalarda, pilavlarda, aşure ve keşkek gibi geleneksel yemeklerde kullanılır.
Yarma Buğdayın Potansiyel Faydaları:
- Lif Kaynağı: Yüksek lif içeriği sayesinde sindirim sistemine faydalıdır ve tokluk hissi sağlayabilir.
- Enerji Verici: Karbonhidrat içeriğiyle enerji sağlayabilir.
- Vitamin ve Mineral: B grubu vitaminleri ve demir gibi bazı vitamin ve mineralleri içerebilir.
Yarma Buğday Nasıl Kullanılır?
Yarma buğdayı kullanmadan önce genellikle yıkanır ve suda bekletilir. Pişirme yöntemleri şunlardır:
- Haşlama: Çorbalar veya salatalar için haşlanarak kullanılır.
- Pilav Yapımı: Bulgur veya pirinç yerine pilav yapımında kullanılabilir.
- Çorba Yapımı: Çeşitli çorba tariflerinde ana malzeme olarak yer alır.
- Keşkek: Geleneksel keşkek yemeğinin temel malzemesidir.
- Aşure: Aşure yapımında da kullanılır.
Yarma Buğday Çeşitleri:
Yarma buğdayı, buğdayın türüne ve kırılma boyutuna göre farklı çeşitlere ayrılabilir. Ancak genellikle piyasada "aşurelik yarma" veya "çorbalık yarma" gibi isimlerle bulunur.
Neden Yarma Buğday?
Yarma buğday, özellikle geleneksel yemeklerde ve bazı yöresel mutfaklarda önemli bir yere sahiptir. Besleyici özellikleri ve farklı yemeklerde kullanılabilmesi, onu tercih edilen bir tahıl ürünü yapabilir.